نوروسافاری | دانش مغز و علوم اعصاب دانش مغز و علوم اعصاب. در این وبسایت خلاصه ای از مهمترین تحقیقات همه رشته های علوم اعصاب و مغز را می توانید به زبان ساده بخوانید. تلاش ما جهت هم افزایی بین رشته ای جهت پیشرفت بیشتر این علم است.
نوروسافاری | همچنان که پیر می شویم، آمادگی جسمانی و ذهنی ما کاهش یافته و با بروز شرایطی مثل آلزایمر، می توانیم شاهد بدتر از این هم باشیم. در مطالعه ی جدید منتشر شده در ژورنال Frontiers in Human Neuroscience نشان داده شده است که افراد مسنی که به صورت منظم در فعالیت ها و تمرینات فیزیکی شرکت دارند، می توانند نشانه های سالخوردگی را در مغز خود کند کرده و حتی معکوس کنند؛ و جالب تر آنکه بیشترین تاثیر را “رقص” در این تغییر مثبت داشته است.
به گزارش نوروسافاری به نقل از مدیکال اکسپرس، دکتر کاترین رِفیلد، نویسنده ی ارشد این مطالعه در مرکز آلمانی بیماری های نورودژنراتیو میگوید:” تمرین فیزیکی، تاثیر مثبتی بر روی کند کردن و حتی معکوس کردن کاهش توانایی های بدنی/ذهنی مرتبط با بالا رفتن سن دارد. در این مطالعه ما نشان دادیم که دو تمرین فیزیکی (رقص و تمرین استقامتی) هردو باعث افزایش فعالیت بخش هایی از مغز میشوند که در اثر سالخوردگی با کاهش فعالیت رو به رو میشوند. اما، با مقایسه ی رقصیدن با سایر فعالیت ها، تنها رقص است که باعث بروز تغییرات چشم گیر رفتاری، از نظر بهبود تعادل می شود.”
طراحی آزمایش
داوطلبان سالخورده شرکت در این آزمایش، با میانگین سنی ۶۸ سال، برای انجام دو فعالیت تقسیم بندی شدند؛ گروهی برای آموزش و تمرین حرکات رقص به مدت ۱۸ ماه و به صورت هفتگی و گروه دیگری در همین مدت برای انجام تمرین های انعطافی-استقامتی انتخاب شدند. در هردو گروه افزایش فعالیت در ناحیه ی هیپوکمپ مغز مشاهد شد. این نتیجه ی بسیار مهمی است زیرا این ناحیه از مغز اغلب تحت تاثیر بیماری های مرتبط با سالخوردگی قرار میگیرد (مانند آلزایمر) و همچنین نقش مهمی در حافظه، یادگیری و از همه مهمتر در حفظ تعادل فرد ایفا میکند.
پیش از این نتایج تحقیقات تاثیر مثبت تمرینات فیزیکی، در بهبود شرایط فیزیکی و ذهنی افراد سالخورده به اثبات رسیده بود اما در مورد اینکه کدام فعالیت فیزیکی تاثیر بیشتری نسبت به بقیه دارد، صحبتی نشده است؛ به همین منظور در این آزمایش فعالیت های فیزیکی مختلفی به شرکت کنندگان داده شد. گروهی که برای انجام تمرینات استقامتی و ورزشی انتخاب شدند، به انجام برنامه ی متداول ورزشی شامل حرکات تکراری مثل دوچرخه سواری و پیاده روی و… پرداختند، این در حالی است که گروه دیگر، هر هفته در برنامه ی خود با چالش جدیدی در حرکات رقص، مواجه میشدند.
برتری تمرین رقص بر سایر تمرینات فیزیکی
دکتر رفلید اینطور توضیح میدهد:” ما تلاش کردیم تا برای شرکت کنندگان، برنامه ای طراحی کنیم که همواره در حال تغییر باشد و شامل ژانر های مختلفی از حرکات موزون مانند Jazz، Square، Latin-American و Line dance باشد. قدم ها، الگوی حرکات دست ها، فرمت ایستادن، سرعت و ریتم حرکات نیز هر دو هفته یکبار تغییر میکرد تا شرکت کنندگان در یک جریان مداوم یادگیری قرار بگیرند. چالش برانگیز ترین بخش این تمرین زمانی بود که شرکت کنندگان مجبور بودند زیر فشار زمانی و بدون راهنمایی مربی خود حرکات را به یاد بیاورند.”
چالش های ذکر شده احتمالا دلیل همان تغییرات چشم گیر به وجود آمده در بهبود توانایی های حفظ تعادل در گروهی بود که فعالیت رقص برایشان انتخاب شده بود. دکتر رفیلد و همکارانش در حال طراحی آزمایشی هستند که با تکیه بر نتایج اخیر بدست آمده، بهبود علائم سالخوردگی در مغز را به حداکثر برساند.
سیستم تمرینی جدید برای مطالعات آینده
دکتر رفیلد اینگونه ادامه میدهد:” در حال حاضر ما در حال ارزیابی (طراحی) سیستم تمرینی به نام Jymmin (ترکیبی از Jamming و Gymnastic) هستیم. این روش، یک سیستم مبتنی بر سنسور است به طوری که صداها (ملودی یا ریتم) بر اساس فعالیت فیزیکی فرد تولید میشوند. میدانیم که بیماران مبتلا به فراموشی، واکنش های چشمگیری در حین گوش دادن به موسیقی نشان میدهند. هدف ما این است که جوانب نویدبخش فعالیت های فیزیکی را با تولید موسیقی فعال با هم ترکیب کرده و در یک مطالعه ی امکانسنجی از آن استفاده کنیم.”
دکتر رفیلد صحبت هایش را با توصیه ای برای تمرین رقص به همراه موسیقی محبوب، به پایان رساند:” من معتقدم که هر کس علاقه دارد که یک زندگی سالم، طولانی و مستقل را تجربه کند. فعالیت فیزیکی یکی از فاکتورهای مهم یک سبک زندگی سالم است که می تواند این امکان را برایتان فراهم کرده و باعث کند شدن و مقابله کردن با آثار منفی سالخوردگی شود. فکر میکنم رقص ابزاری قدرتمند برای به چالش کشیدن ذهن و بدن، بخصوص در سنین بالا است.”
ترجمه: سید محمدرضا گواهی-وبسایت نوروسافاری
لینک گزارش خبری در سایت مدیکال اکسپرس:
Dancing can reverse the signs of aging in the brain
لینک مقاله پژوهشی در ژورنال Frontiers in Human Neuroscience :
